Sizin için uygun satış danışmanını arıyoruz
Dünya üzerindeki birçok ülkede trafik kuralları hemen hemen ortak olsa da kullanım biçimi ve ülkelerdeki trafik sistemleri zaman zaman farklı olabilmektedir. Öyle ki trafik dünya genelinde soldan veya sağdan olmak üzere 2 farklı taraftan akmaktadır. Ülkemizde trafik sağdan akar ve sol şerif trafiğin aktığı değil ters yönden gelen aracın kullandığı şerittir. Peki hangi ülkelerde trafik soldan akar, bunun sebepleri nelerdir? Bu sorunun cevabını tüm yazımız boyunca detayları ile birlikte vermeye çalışacağız.
Ülkemizdeki araçlar trafik sağdan aktığı için direksiyonları da sol kısmındadır. Bunun temel sebebi kullanıcının en dikkatli olması gereken tarafın arkasından gelecek veyahut da ters şeritten gelecek araçları daha hızlı şekilde gözlemlenmesi ve daha yakın olması içindir. Trafik soldan hatta ülkelerde ise durum tamamen farklıdır. Gelin birlikte irdeleyelim.
Trafiğin soldan akması araçların ilerlemek adına sol şeriti kullandıkları manasına gelmektedir. Bu doğrultuda karşı yönden gelen trafik de sağ şeritten akmaktadır. Trafiğin soldan aktığı ülkeler dünya genelini oluşturmamakla birlikte genel olarak belli bölgelerde yoğunlaşmıştır. Trafiğin soldan aktığı ülke sayısı tamı tamına 75 tir.
Tabii bu konunun neden olduğu, araçların neden sol şeritten aktığını genel olarak bilen insan sayısı çok fazla değil. Bu noktada cevabı ararken ilk bakmamız gereken bu ülkelerdeki kültürün, tarihsel gelişimin, geçmişten bu yana gelen alışkanlıklarının ne olduğuna bakmak önemli olacaktır. Bu noktada şunu belirtmek gerekir ki trafiğin soldan akmasının en temel unsurlarından biri de günümüzde İngiltere yani Birleşik Krallık’ın geçmiş dönemde at arabalarından gelen alışkanlıkları diyebiliriz.
Geçmiş yüzyıllarda at arabasını sıklıkla kullanıldığı İngiltere topraklarında sürücüler kendilerine daha güvenli bir kullanım biçimi yaratmak adına trafiği soldan akacak şekilde kullanıyorlardı. At arabaları yolun sol kısmından ilerlerken sürücü olan kişi duvar tarafında kaldığı için herhangi bir devrilme veyahut da başka bir durumda uzun metrelerce sürüklenip fırlaması gibi durumların önüne geçildiği düşünülmekte.
Tabii tek düşünce bu değil; bir diğer düşünce de İngiltere topraklarında yaşayan nüfusun genel olarak sağ ellerinin güçlü elleri olarak olduğunu düşünmesi bunun bir temeli olarak görülüyor. At sürmek ve kılıç kullanmak genel olarak sağ elle yapılan bir eylem olduğu için trafiğin soldan akması yani direksiyonun sağda olması (kontrol mekanizması da diyebiliriz buna) bu alışkanlığın bir tezahürü durumunda. Bazı tarih kayıtlarında yer alan bilgilere göre Napolyon gibi bazı hükümdarların ele geçirdikleri topraklarda trafiğin soldan akması için düzenlemeler yaptığı da görülmekte.
Trafik soldan aktığı ülkelere genel olarak baktığımızda karşımıza çıkan şey aralarında en bilinenin İngiltere olması ve geri kalan birçok ülkenin tarih sahnesi boyunca İngiltere veya Birleşik Krallık’la sömürge veya farklı türden ilişkileri olmasıdır. Bize yakın bir örnek vermek gerekirse Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti de bu ülkeler arasında yer alan ve İngiltere ile ilişkileri güçlü olan bir bölge. Bölgedeki vatandaşların birçoğunun İngilizceyi İngiliz aksanıyla konuştuğuna rastlamak mümkün. Tabii bu başlı başına ilişkilerden ziyade Lozan antlaşması sonucu Kıbrıs adasının ingiliz ve Yunan devletlere geçmesiyle alakalı. Bugünkü Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti toprakları o tarihten 16 Ağustos 1960’a kadar Birleşik Krallık altındaki bir sömürge idi. Bu bağlamda da kurallar ve davranış biçimleri haliyle İngiltere’dekine benzer şekilde gelişti. Trafiğin soldan akmasının sebebi de aslında bu.
Bu bağlamda değerlendirilebilecek diğer ülkeler de Hindistan ve Pakistan gibi yıllar boyunca Birleşik Krallık altında sömürge olarak kalmış ülkelerdir. Bilindiği üzere Hindistan'ın geçmiş toprakları içerisinde yer alan Pakistan günlük hayat ve trafik kuralları olarak tıpkı Hindistan gibi geçmişten bu yana İngiltere’de oluşturulan kuralları kullanmakta. Her ne kadar bu 2 ülkede geçmişte bağımsızlığını ilan etseler de bu trafik durumu bir kültür haline gelmiş ve hala devam etmektedir. Bu sebeple de her 2 ülkede trafik soldan akmakta.
Bu 2 ülkeye ek olarak Avustralya ve Güney Afrika gibi eski sömürge ülkelerinde dahil edebiliriz. Bu ülkelerde tıpkı diğer ülkeler gibi geçmişte Birleşik Krallık altında sömürge devleti olarak yaşamaktaydı ve bu sebeple trafik kurallarında günlük hayat biçimlerinde Birleşik Krallık tabanlı bir anlayışla yaşıyorlardı. Günümüzde ise bunlardan trafiğin soldan akması hâlâ 2 ülkede de mevcut.
Tabii durum geçmiş ve bugün değil, günümüzde de ayağıyla İngiltere Krallığı’na bağlı birçok ülke bulunmakta. Bu ülkelerde de trafik tıpkı diğer eski sömürge ülkeleri gibi soldan akıyor. Bu ülkeler ve diğer trafiğin soldan aktığı ülkeler listelemek gerekirse:
Birleşik Krallık Altında Direkt olanlar
Birleşik krallık himayesinde hala bulunan Anguilla, Yükseliş Adası, Bermuda, Montserrat, Saint Helena ve Tristan da Cunha soldan trafik akışına sahip Britanya Denizaşırı Bölgeleridir.
Britanya Virjin Adaları
Çoğu binek araç, sağdan trafik akışına sahip olan Amerika Birleşik Devletleri'nden ithal edilse de Birleşik Krallı himayesi nedeniyle trafik soldan akmaktadır.
Cayman Adaları
Çoğu binek araç, sağdan trafik akışına sahip olan Amerika Birleşik Devletleri'nden ithal edilse de Birleşik Krallı himayesi nedeniyle trafik soldan akmaktadır.
Falkland Adaları
Falkland Savaşı sırasında kısa süre için sağdan akan trafiğe sahipti.
Guernsey
Alman işgali nedeniyle 1940'tan 1945'e kadar sağdan akan trafiğe sahipti.
Man Adası
Jersey
Alman işgali nedeniyle 1940'tan 1945'e kadar sağdan akan trafiğe sahipti.
Pitcairn Adaları
Resmi bir araç kayıt sistemi yoktur.
Turks ve Caicos Adaları
Çoğu binek araç, sağdan trafik akışına sahip olan Amerika Birleşik Devletleri'nden ithal edilse de Birleşik Krallı himayesi nedeniyle trafik soldan akmaktadır.
Tayland
Birleşik Krallık kolonisi olmayan birkaç soldan trafik akan ülkeden biridir. Sağdan akan Myanmar, Laos ve Kamboçya ile uzun bir kara sınırını paylaştı.
Trinidad ve Tobago
1962'den önce Birleşik Krallık kolonisi bir Karayip adasıdır.
Antigua ve Barbuda
Bu Karayip adaları 1958 yılına kadar Birleşik Krallık kolonisiydi.
Bahamalar
1973'ten önce Birleşik Krallık kolonisi bir Karayip adasıydı. Çoğu binek araç Amerika Birleşik Devletleri'nden ithal edilmesine rağmen sömürge döneminden dolayı soldan trafik akışına sahiptirler.
Bangladeş
1947'den önce Birleşik Krallık Hindistan'ın bir parçası, 1971'den önce Pakistan'ın bir parçasıydı.
Barbados
Bu Atlantik ada devleti, 1966'dan önce bir Birleşik Krallık kolonisiydi.
Butan
1949'dan önce Birleşik Krallık koruması altındaydı.
Botsvana
1966'dan önce Birleşik Krallık kolonisiydi.
Brunei
1984'e kadar Birleşik Krallık koruması altındaydı.
Çin/Hong Kong
Hong Kong, 1841'den 1941'e ve 1945'ten 1997'ye kadar bir Birleşik Krallık kolonisiydi.
Çin/Makao
Makao, 1999 yılında Çin'e devredilene kadar Portekiz yönetimi altındaydı.
Dominika
1978'den önce Birleşik Krallık kolonisi bir Karayip adasıydı.
Doğu Timor
1975'e kadar Portekiz kolonisiydi ve 1928'de Portekiz ile beraber sağdan trafik akışına geçti fakat Endonezya'nın ilhakı altında 1976'da soldan trafik akışına geri döndü.
Eswatini
1968'e kadar Birleşik Krallık himayesindeydi.
Fiji
Ada ülkesi, 1970'ten önce bir Birleşik Krallık kolonisiydi.
Grenada
1974'ten önce Birleşik Krallık kolonisi bir Karayip adasıydı.
Guyana
1966'ya kadar Birleşik Krallık kolonisiydi. Kıta Amerika'sında soldan akan trafiğe sahip iki ülkeden biridir.
Endonezya
Yollar ve demiryolları Hollandalılar tarafından Birleşik Krallık ve Japon standartlarına uyması adına soldan akacak biçimde inşa edildi. 1906'da Hollanda'nın aksine trafik akışlarını değiştirmedikleri için soldan akan trafiği tercih etmeye devam etmekte.
İrlanda
İrlanda Cumhuriyeti, 1922'den önce Birleşik Krallık'ın bir parçasıydı. Cumhuriyet ile birlikte İrlanda adasının çoğunu kapsasa da diğer kalan bölüm ile birlikte soldan akan trafiği tercih etmektedirler.
Jamaika
1962'den önce Birleşik Krallık kolonisi bir Karayip adasıydı. Trafik soldan akmasına karşın çoğu binek araç sağdan akan trafiğe uygun araçlardır ve bunun sebebi de traktör römorkları ve diğer ağır hizmet kamyonlarının Amerika Birleşik Devletleri'nden ithal edilmeleridir.
Japonya
1924 yılında kanunla soldan trafik akışı yürürlüğe girmiştir. Soldan akan trafik biçimini kullanan ve Birleşik Krallık kolonisi olmayan birkaç ülkeden biridir. Okinawa Eyaleti 24 Haziran 1945'ten 30 Temmuz 1978 yılına kadar Amerikan yönetimi nedeniyle sağdan trafik akışına sahipti.
Kenya
1963'ten önce Birleşik Krallık Doğu Afrika Himayesinin bir parçasıydı.
Kiribati
Bu Pasifik ada ülkesi, 1979'dan önce bir Birleşik Krallık kolonisiydi.
Lesotho
1885'ten 1966'ya kadar Birleşik Krallık himayesindeydi. Soldan trafik akan bir Güney Afrika yerleşim bölgesidir.
Malavi
1964'ten önce Birleşik Krallık kolonisiydi.
Malezya
1957'den önce Birleşik Krallık kolonisiydi.
Maldivler
Bu ada ülkesi 1965'ten önce bir Birleşik Krallık kolonisiydi.
Malta
1964'ten önce Birleşik Krallık kolonisi bir Ada ülkesiydi.
Mauritius
Bu ada ülkesi 1968'den önce bir Birleşik Krallık kolonisiydi.
Mozambik
1975'e kadar Portekiz kolonisi olan ülke komşularıyla aynı tarafta sürüyor.
Namibia
Güney Afrika, Birinci Dünya Savaşı'nda Almanya'nın Güney Batı Afrika'sını işgal ettiğinde, soldan trafik akışına geçti. Ayrıca Güney Batı Afrika, 1920-1990 yılları arasında Güney Afrika tarafından yönetildi.
Nauru
Bu ada ülkesi 1968 yılına kadar Avustralya tarafından yönetiliyordu.
Nepal
Hindistan ile açık kara sınırını paylaşan ülkede soldan trafik akışı mevcuttur.
Yeni Zelanda
Niue ve Cook Adaları bölgeleri de dahil olmak üzere bu Pasifik adaları eski Birleşik Krallık kolonileriydi.
Papua Yeni Gine
Avustralya, I. Dünya Savaşı sırasında Alman Yeni Gine'yi işgal ettikten sonra soldan trafik akışına geçti ve trafik akışı hala devam ediyor.
Saint Kitts ve Nevis
Bu Karayip adası ülkesi, 1983'ten önce bir Birleşik Krallık kolonisiydi.
Saint Lucia
Bu Karayip adası ülkesi, 1979'dan önce bir Birleşik Krallık kolonisiydi.
Saint Vincent ve Grenadinler
Bu Karayip adası ülkesi, 1979'dan önce bir Birleşik Krallık kolonisiydi.
Samoa
Yeni Zelanda'nın birinci Dünya Savaşı sırasında Alman Samoası'nı işgal etmesine rağmen, ülke 2009 yılına kadar soldan trafik akışına geçmedi. Sonrasında geçilmesinin sebebi ise Avustralya, Yeni Zelanda ve Japonya'dan daha ucuz otomobil ithalatı gibi ekonomik nedenlerden kaynaklanıyordu.
Seyşeller
Bu ada ülkesi 1976 yılına kadar bir Birleşik Krallık kolonisiydi.
Singapur
Bu ada ülkesi 1963 yılına kadar bir Birleşik Krallık kolonisiydi. Aynı zamanda 1965 yılına kadar Malezya'nın bir parçasıydı.
Solomon Adaları
Bu ada ülkesi 1975'ten önce bir Birleşik Krallık himayesiydi.
Sri Lanka
1815'ten 1948'e kadar Britanya Seylanı olarak anılan bir ülkeye ait bölgeden dolayı.
Surinam
1975'e kadar Hollanda kolonisiydi. Kıta Amerika'daki soldan akan trafiğe sahip iki ülkeden biridir.
Tanzania
1961 Yılına kadar Birleşik Krallık kolonisiydi.
Tonga
1970 öncesi Birleşik Krallık himayesinde olan Polinezya ada ülkesidir.
Tuvalu
Eskiden bir İngiliz kolonisiydi. 1978'de bağımsız oldu.
Uganda
1894'ten 1962'ye kadar Birleşik Krallık Uganda Himayesinin bir parçası.
Birleşik Devletler/ ABD Virjin Adaları
ABD Virgin Adaları, Karayipler'in çoğu gibi soldan trafik akışına sahiptir. Buna karşın soldan trafik akışında Amerikan yargı yetkisi altında olan tek devlettirler.
Zambiya
1964'ten önce Birleşik Krallık kolonisiydi.
Zimbabve
1965'ten veya 1980'den önce Birleşik Krallık kolonisiydi.
Yazar : Çetaş