Sizin için uygun satış danışmanını arıyoruz
Milyonların ekran başında heyecanla takip ettiği motor sporları içerisinde patinaj heyecan verici bir kavram olarak bilinir. İş günlük hayatta araç kullanımına geldiğinde ise heyecan duygusunun yerini tedirginlik almakta. Pek çok kişinin de bildiği gibi patinaj, özellikle zor yol koşullarında en son istenen olaylardan biridir. Bu içerikte patinaj nedir, neden olur, zararları neler gibi birçok sorunun detaylı yanıtını bulmak mümkün.
Çeşitli sebeplerden dolayı araç seyir halindeyken tekerleri ile yolun teması makul seviyenin altına düşebilmekte. Tekerlerin sağa-sola veya ileri-geri hareketine karşın aracın olduğu yerde kalması durumuna ise patinaj adı veriliyor. Bu durum genel olarak buzlu, kaygan veya ıslak zemin koşullarında gözlense de kimi zaman kuru zeminlerde de kullanıcıların isteği veya yanlış fren, manevra hareketi ile gözlemlenebilir.
Gösteriş için “Teker Yakma” denemelerinin önemli bir çoğunluğunda da yine patinaj yapılıyor. Araç kalkışı esnasında istem dışı da yapılabilen bu eylem araç donanımına ciddi zararlar verebilecek potansiyeli taşır.
Patinaj yukarıdaki kısımda da kısaca ifade edildiği gibi hava koşulları ve aracın kullanım şekli olmak üzere iki farklı sebepten meydana gelebilir. Aracın konumu ve eğiminden bağımsız olacak şekilde her türlü zeminde patinaj olma ihtimali mevcuttur.
Kasıtlı veya kalkışındaki acemilik sebebi ile patinaj sıkça rastlanılan bir hadisedir. Bunu yapmak için araç olduğu konumda çalışır vaziyetteyken bir ayak debriyaj pedalına basılı şekilde, motor devri 4000 seviyelerine çıkarılarak gaza basılması ve aynı esnada debriyajdan ayağın geri çekilmesi yeterli oluyor.
Hava koşulları sebepli patinajda ise aracın ilerlediği zeminin kar, buz, çamur, yağmur veya kaygan materyal ile kaplı olduğu gözlemlenebilmekte. Bazı durumlarda da aşırı yumuşak olan ve aracın içine gömüleceği biçimde hafifleşen zeminlerde de patinaj yaşanma olasılığı bulunuyor.
Pek çok kişinin yanlış bildiği gibi patinaj sadece lastiklere zarar veren bir eylem değildir. Gözle görülür biçimde ilk zarar lastiklere verilse de iç donanımlara ve aracın diğer kozmetik unsurlarına da zarar vermek olasıdır.
Patinaj sırasında tekerler zeminde ekstra sürtünme ile karşılaşacağı için normal yıpranmasının kat be katını yaşayacak ve ayrıca çokça ısı ortaya çıkaracaktır. Bu durum sonrası lastikler kullanılamaz hale bile gelebilmektedir.
Baskı balata, debriyajın patinaj için yanlış ve sert kullanımı sebebi ile zarar görmektedir. Motordan gelen enerjinin tekerlere aktarımında yer alan bu parça, zarar görmesi halinde ciddi maliyet doğurabilir.
Tüm bunlara ek olarak patinaj sebebi ile aracın kalkış yakıt tüketimi de geçmişe oranla artış gösterecektir. Motor için ani olan ve beklenmeyen yüksek devirlenme kaynaklı aşınma ve arıza senaryolarına da açık kapı bırakılmaktadır.
Kısacası zor hava koşullarında bir nebze de olsa göz yumulabilir olan etkiler zevk için yapılması ve düzenli olması halinde ciddi sorunlara neden olabilir.
Eğer sağlıklı ve kuru bir zeminde araç kullanılıyor ise patinajdan kaçınmanın tek yolu aracı düzgün kullanmaktır. Temel kullanımda da anlatıldığı üzere debriyaj pedalına basılması sonucunda hissedilen noktaya titiz yaklaşılmalı ve devir 1500 seviyesindeyken debriyaj bırakılmalıdır. Sabırsız şekilde kalkış yapma isteği patinaj yapma ihtimalini artıracaktır. Eğer hızlı araba kullanılacak ve çeşitli riskler mevcut ise çok daha sağlam tedbirlere yönelmek hayat kurtarıcı olacaktır.
Patinajdan kaçınmak için;
Yağmur, kar, tipi ve diğer araçlar için zararlı koşullarda patinaj riski oldukça artmakta. Eğer imkan var ise bu gibi koşullarda direksiyon başına geçmekten kaçınmak en değerli önlem olacaktır. Zorunda kalınır ise aracın diğer araçlar ile takip mesafesinde olduğundan emin olunması gerekir. Buna ek olarak kar zinciri ile lastikleri patinaja karşı daha güvenli hale getirmek de faydalı olacaktır.
Patinaj riski doğması haline bakımı yapılmış ve sağlam fren sistemleri riski oldukça düşürmektedir. Kitleme önleyici sistemi sayesinde frenler, patinaj sırasında aracın dengede kalmasını ve patinajdan çıkmasını sağlar. Frenin fayda etmeyeceği tek istisna kitleme önleyici adı verilen sisteme sahip olmayan araçlardır, aksine bu araçlarda frenle beraber patinaj riski de artabilir. Bir aracın frenlerinin patinaja yönelik davranışını anlamanın yolu tecrübe etmektir.
Zorlu hava şartlarında yanlış lastik seçimi ile yola çıkmak en önde gelen patinaj sebepleri arasında yer alır. Lastiklerin mevsim dâhilinde seçimine göre çekiş gücü artacağı için doğru lastik seçimi oldukça önemlidir. Doğru lastik seçimi yapıldığı takdirde ise lastik derinlikleri ile standartlar karşılaştırılarak ihtiyaç olunan özelliklerdeki lastiklerin kullanılması gerekir.
Kimi kullanıcılar araba kullanırken hız yapmaktan haz duysa da hiçbir şartta olmadığı gibi patinajdan kaçmak için de hızdan uzak durulmalıdır. Özellikle viraj ve yol tutuşunun zor olduğu kısımlarda yapılacak yüksek hız patinaja ve ardından aracın kontrolünün kaybına sebep olabilmektedir.
Yeni model araçların büyük bir çoğunluğunda temel sürüş güvenliği için çekiş kontrol sistemi yer almaktadır. Bu sistem sayesinde özellikle yağmurlu havalar başta olmak üzere tüm zorlu koşullarda aracın kayma ihtimali azalır. Anti patinaj sistemi olarak da anılan sistem tekerlerin çekiş kaybını ortadan kaldırır. Enerji giriş ve motor torkunun yol koşullarına uygun olmaması durumunda devreye alınmalıdır. Bu sayede zorlu zeminlerde patinaj riski azalacaktır.
Trafik çok değişkenli bir alan olduğu için hangi önlemler alınır ise alınsın yine de patinaj yaşama imkanı bulunmakta. Bu gibi bir senaryonun içerisine düşüldüğünde doğru hamleleri yapmak aracın kontrolünü kısa sürede kazanmak için hayati önem taşımaktadır.
Patinaj durumu ile en çok virajlarda karşılaşılırken en sık yapılan hata da kontrolsüz şekilde fren ve gaz kullanarak aracı dengelemeye çalışmaktır. Gaz vermek de fren yapmak da mevcut ivmeyi artıracağı gibi kaymayı da artıracaktır. Bu sebeple tekerler daha hızlı dönerek patinaj seviyesini yukarı çekecektir.
Bu gibi bir durumda fren veya gaz yerine sakince gazı pedalını bırakarak yavaşlamak en temkinli ve uygun çözüm olacaktır. Bu esnada dikkat edilmesi gereken bir diğer kısım ise direksiyondur. Direksiyon hâkimiyetini kaybetmeden yol tutuşu sağlayana kadar direksiyonu azami miktarda hareket ettirmek en doğru hareket olur.
Yazar : Çetaş Dijital