Sizin için uygun satış danışmanını arıyoruz
Artan sıfır otomobil fiyatları, günden güne devam eden fiyat dengesizliği, dolar kurundaki dalgalanmalar derken birçok kişi sıfır araç alımını şu anda öteliyor. Bu sebepler ile hedefteki alım ise ikinci el araç haline geliyor. Bu içerikte ikinci el araç almak isteyen kişiler için oldukça faydalı bir rehber yer almakta. Aracı almadan önce, alım sırasında ve aldıktan sonra hazırlanması gereken evraklar nelerdir hepsi bu içerikte.
Bilindiği üzere ikinci el araç alımlarında da tıpkı sıfır araç alımlarında olduğu gibi bir dizi belge gerekmekte. Bu belgeleri ilgili kişilerden alıp ilgili kurumlara vermek için bilgi sahibi olmak oldukça önemli. Kişilerin sürece dair gerekli adımları gerekli sıralama ile yapması halinde alım-satım süreci sorunsuz bir biçimde tamamlanabilir. Bunun için içeriğimizde yer alan tüm maddeleri dikkatlice Okumanızı Öneririz.
Aracını değiştirmek isteyen veya ilk aracını uygun bütçe ile 2.el olarak alacak olan kişilerin takip etmesi gereken belli başlı adımlar bulunmakta. Hem alan hem de satan kişi tarafından bu süreç içerisinde bazı belge ve evrakların ilgili kurumlardan alınması, düzenlenmesi ve ilgili kurumlara teslim edilmesi gerek. Bu belgeler her şeyden önce ilk olarak alacak kişinin alım sürecinde yasal olarak sorun yaşamaması için zaruri.
Kısaca bahsetmek gerekirse 2.el aracı alacak olan kişinin araca dair MTV yani Motorlu Taşıtlar Vergisi, muayene bilgisi, trafik cezası sorgulaması hakkında kontroller yapması faydalı olacak. Bunun sebebi ise en basitinden aracın vergi borcunun bulunması direkt satışı engelleyecek bir durum. Önüne geçebilmek ve satış için ilerleyebilmek adına bu verginin ödenmesi gerekli.
Bu bölümde süreç içerisinde alıcı ve satıcı taraflardan sağlanması gereken belgelere ve gereklilik sebeplerine değineceğiz.
Aracın satışı için özellikle noterde el değişimi sürecinde her iki tarafın da geçerli kimlik belgeleri gerekir. Bu belgeler ve nüshaları olmadan aracın el değişiminin tescili mümkün değildir. Kişiler direkt olarak kendileri yapmasa bile vekalet verdikleri kişiye geçerli kimlik belgelerini vermelidir.
Şahitler, Noter, Alıcı ve Satıcı arasında yapılan araç satış sözleşmesidir. Gerekli imzalar, araç satış bedeli ve sözleşme şartları gibi bilgiler sözleşme üzerinde yer alır. Bu belge araç satışının belgelenmesi adına en önemli belgedir.
Belge içerisinde aracın sürücüsüne, araca ve aracın trafik uyumluluğuna dair tüm bilgiler yer almaktadır. Bu belge isminden dolayı farklı gelse de herkesin bildiği Araç Ruhsatı olarak adlandırılan belgedir. Aracın resmi olarak trafiğe çıkabilmesi ve alıcı kişiye ait olduğunun ispatı için bu belge olmaz ise olmazdır.
Araçların her biri bireylere veya kurumlara ilişkili şekilde sisteme kaydedilir. Bir ikinci el aracın başka birinin üzerine geçebilmesi, diğer deyiş ile satışın gerçekleşmesi için araca dair eski sahibinin ilişik kesme belgesi gereklidir.
Aracın kayıtlı olduğu plaka da satış esnasında teslim edilmiş, ilgili plaka yeni satın alan kişinin adına kaydedilir ve eski kayıt düşülür. Eğer alacak kişi yeni bir plaka alacak ise bunu noterde belirtmelidir. Satış alım tarihinden sonraki 30 gün içerisinde trafik tescil birimlerine başvurarak belge almaları gerekir. Bu belge ile Şoförler Odasına başvurarak yeni plaka alınabilmektedir.
Bir aracın trafikte yer alabilmesi için devlet tarafından koşulan şartlardan biri de zorunlu trafik sigortası yaptırmış olmasıdır. İkinci el bir araç alışverişinde alınacak olan arabanın trafikte yer alabilmesi için eski sahibinden alıcı kişiye trafik sigorta poliçesinin verilmesi, sorumlulukların yeni araç sahibinin üzerine geçebilmesi için gereklidir.
Vergi numarası direkt olarak MTV ödeneceği için gereklidir. Aracın MTV’sinin ödenebilmesi ve ilgili alıcının vergi sorumlusu olarak işlem altında olabilmesi için vergi bilgileri ve numarası da gerekli olan materyallerdendir.
Vekalet belgesi herkes için gerekli bir belge olmasa da aracın başka biri tarafından alınması veya satılması durumunda gereklidir. Eğer aracı alacak asıl kişi veya araç sahibi kişi satış sürecine dahil olamayacaksa vekalet verdiği biri vekalet belgesi ile süreç içerisindeki işlemleri gerçekleştirebilmektedir. Her iki taraf için de süreç farklı işlemektedir.
Eğer vekalet alım ya da satış için veriliyorsa ortak olarak yapılması gereken adımlar ve şartlar:
Araç alım satım işlemlerinde sürecin içerisine dahil olan durumlardan biri de kredi almaktır. İkinci el araçların dahi asgari olarak 6 haneli olduğu bu günlerde araç ihtiyacı için kredi çekmek standart haline geldi. Tabi bu süreçte de bazı adımlara dikkat etmek gerekiyor. Kişilerin kredi çekmeden önce bazı şartlara uyum sağlaması, gerekli belgeleri sunması gibi bir dizi eylem gerekli.
Alınacak olan kredi her şeyden önce ihtiyaca ve kişinin bütçesine göre çeşitlenmekte. Bu nokta faizler, vade süresi gibi detaylarda her kredi için farklı farklı oluyor. Bu noktada ilk olarak kişilerden beklenen şey ise 18 yaşını doldurmuş olması. Bunun yanı sıra kişinin kredi alabilir nitelikte olması için tarafının en az 6 aylık kesintisiz SGK kaydının olması talep edilir. Bu şartları sağlayan biri bankasından araç veya ihtiyaç kredisi için başvuru yapabilir, tekliflere göz atabilir nitelikte olur.
Kredi notu kötü olan biri kolay kolay ikinci el araç almak için yüksek krediler alamaz. Bankaların kişinin borç sadakatine ve kredi alımlarına göre yaptığı bu notlama sayesinde tarafınızın “kredi verilebilir” notlara sahip olması istenir. Buna ek olarak kişinin çekmek istediği krediyi de ödeyebilir olması gerekir. Aylık gelirlerinin beyanı sonrası banka kendi içerisindeki değerlendirme ile verilecek kredinin kişi tarafından ödenebilir olup olmadığına da karar verebilmektedir.
Kredi alımının sadece sıfır araçlar için olduğunun düşünülmesi yanlıştır. İkinci el araç alımları için de bankalardan kredi alınabilmektedir. Bu noktada bankanın araca dair bazı incelemeleri olabilmektedir.
Taşıt kredisi için yeterli olduğunuzu ispat etmek için yanınızda bazı belgeler ile bankaya başvurmanız gerekir. İkinci el araç kredisi için başlıca belgeler:
Eğer araç kişi adına değil bir tüzel kişi veya şirkete dair alınacaksa:
İkinci araç alımlarında satın alınacak aracın yaşı, fiyatı ve eldeki bütçeye göre kredi seçimleri de değişebilmekte. Her iki kredi de kendi içerisinde bazı avantaj ve dezavantajlara sahip.
İhtiyaç kredisinde:
Taşıt kredisinde:
Kredi limitleri bu şekildedir. 2.000.000 TL ve üzeri araçlar için ise kredi verilmemektedir. Araçların fiyatlarının belirlenmesi direkt olarak banka tarafından belirlenmektedir. Bu noktada aracı aldığınız fiyat daha düşük olmadıkça fark yaratmaz.
Araç alım satımının final aşaması satıcı ve alıcının ya da vekillerin notere gitmesidir. Noter işlemlerinin tamamlanması ile beraber alışveriş tamamlanacaktır. Bu aşamada da bir dizi işlemleri gerçekleştirmek, gereklilikleri sağlamak gerekmektedir.
Sırası ile noterde yapılacak ikinci el araç satış işlemleri:
Tüm bu işlemlerin ardından ödeme alınması yapılmamalıdır. Araç alışverişindeki ödemelerin noter tasdikinden önce yapılması şarttır. Aksi takdirde satıcı herhangi bir hak iddia edemez. Bunun temel sebebi ise araç ile satıcının ilişi geçici ruhsatın çıkmasıyla beraber kesilmesidir.
Satış işleminin sonunda imzalanan sözleşme ile beraber satış gerçekleşmiş olur ve noterden yeni araç sahibine 30 gün geçerli olan Tescile İlişkin Geçici Belge düzenlenir ve teslim edilir. Bu belgenin aslı ise 30 gün tamamlanmadan kişinin ikamet adresine postalanır. Bu işlem tümü ile bir devir işlemidir ve bu sebeple ilişik kesme belgesi de düzenlenir.
Aracın yeni sahibinin son olarak yapması gereken ise tescilin ardından 10 gün içerisinde Zorunlu Trafik Sigortası yaptırmaktır. Bu sigortanın da yaptırılması ile beraber araç satışı sonlanmış olacaktır.
Tüm bu adımların hepsinde dikkatli olmak, uyarılara kulak vermek oldukça önemlidir. Özellikle dolandırma ve sahtecilik işlemleri bu aşamalarda gerçekleşebildiği gibi belgelerden emin olmak gerekirse resmi kurumlardan sorgulatmak faydalı olacaktır. Buna ek olarak para alışverişlerinde belgeli ve 3.kişilerin dahil olmadığı bir süreci izlemek güvenli yoldur.
Yazar : Çetaş