Sizin için uygun satış danışmanını arıyoruz
Gaz, fren, debriyaj… Bu üçlüyü daha önce duymamış olmak için arabanın hiç var olmadığı bir diyarda yaşamak gerek desek yanlış olmaz. Düz vites araçların her birinde olan bu üçlüden debriyaj, otomatik ile manuel vites arasındaki en önemli farklılık diyebiliriz. Bu içerikte debriyaj nedir, ne işe yarar, nasıl kullanılır gibi birçok farklı soruya yanıt verilmektedir.
Kısacası debriyaj kavram ve serbest bırakma ile aracın gücünün iletilmesini sağlayan bir mekanizmadır. Aracın kalkışında, vites değişiminde ve frenlemesinde devreye girer. Motorun çalışması ile düz vites araçlar ile doğrudan doğruya etkilidir. Belirli bir derece ve hassasiyet ile kullanılması gerekmektedir. Kimi insanlar için aracın kullanılmasını daha zorlu hale getirirken kimi insanlar için de aracın kullanımını daha kullanıcı kontrollü yapması ile anılır.
Motor ile vites kutusu arasındaki iletişim noktasında, aradaki iletişimi denetleyen yapı debriyajdır. Araç kalkarken belirli ayarlarda 0 noktasına gelerek motorun harekete katkı sağlamasına izin verirken fren veya vites değişiminde de yine aynı iletişimi sağlar. Kısacası debriyaj kalkışa, frene ve vites değiştirmeye yarar. Bazı araçlarda farklı yapısı ve hissiyatı mevcuttur. Debriyaj kullanımı araçtan araca değişebilmektedir.
Debriyaj şu görevleri icra ederek çalışır:
Bunlar özelinde kısaca gücü alıp gerekli yere belirli bir ayarda ileterek işlevlerini yerine getirir denilebilir.
Debriyaj düz vitesli araçlarda kullanım için bilinmesi gereken en önemli yapıdır. Aracı kaldırmak için öncelikli olarak yapılması gereken ilk olarak sol ayakla debriyaj pedalına basılı konumda olmak. Sonrasında araç 1. vitesteyken yavaş yavaş ayağınızı çekerken aynı anda da sağ ayakla yavaş yavaş gaz pedalına basmak gerekmektedir. Bu adımların ardından araç kalkışa geçer.
Bunun dışında araç seyir halindeyken vites düşmek veya artırmak için yine debriyaj kullanılır. Tam vitesi değiştirirken pedala basılır. Bu sayede şanzıman ile motor arasındaki ilişki kesilerek sonraki vitese geçiş mümkün kılınır. Debriyajdan ayak kaldırıldığı anda ayarlanan vitesten seyir devam eder.
Sıklıkla duyulan bir yöntem olan yarım debriyajla beraber aracın stop etmesinin önüne geçilebilir. Bu eylemi sürekli ve düz yollarda yapmak debriyaj arızalarına sebep olduğu gibi eğimli ve dik yollar hariç kullanılmaması önemlidir.
Yarım debriyaj yapmak için devir saatini ve aracın hissiyatını tartmanız gerekmektedir. Araç titrerse sol ayağı sabit biçimde oynatmadan belirli bir ayarda tutarken frende olan sağ ayağı frenden çekerek gaza basmak gerekir. Buna yarım debriyaj denilir. Yukarıda da belirtildiği gibi eğimli ve dik yollarda yapmak daha sağlıklı olacak, aracınızın arızalanma riskini en aza indirgeyecektir.
Yarım debriyaj tamamen çok zararlı olmasa da fren sağlığı ve debriyaj pedalı sertliğine etki ederek bazı sorunları meydana getirtebilir. Bu sebeple dikkatli olarak kullanmakta fayda vardır.
Debriyaj kavrama noktası ayarı sadece telli debriyaj sistemlerde yapılır. Hidrolik debriyajda kavrama ayarı yapılamaz. Telli debriyaj kavrama noktası ayarı için telin bağlantı noktasında yer alan somunun üzerinde işlem yapmak gerekir. Ayarı yaparken üreticiler tarafından verilen ayarlar doğrultusunda somun gevşetilmeli veya daha da sıkılmalıdır. Bu durum doğrudan doğruya aracın kullanımını etkileyecektir.
Sürüş güvenliği için direkt olarak teknik destek almanız önerilir. Oldukça titiz yapılması gereken bir işlem olduğu için yetkili kişilerce yapılması oldukça hayatidir. Aksi durumda sürüş konforu sekteye uğrayabilir, alışılmışın dışında yapılacak kullanım da kaza riskini artırabilir.
Araçta yaşanacak performans kayıpları ve sürüş konforun değişmesi doğrudan doğruya debriyaj bitmesini işaret edebilir. Bu gibi durumlarda hızlıca destek almak gerekir. Debriyaj manuel vitesli araçlarda direkt olarak ana yapılardan biri olduğu için sürekli olarak bakımlı ve stabil olması gerekir. Motor ve şanzıman arızalarına sebep olabilir. Bu da direkt olarak küçük masrafları erteleyerek daha büyük ve belki de geri dönüşü zor olan kayıplara sebep olabilir.
Debriyaj sertliğinin birden fazla sebebi olabilir. Başlıca nedenleri:
Sıralanabilir. Önlenebilir arıza olması sebebiyle düzgün debriyaj kullanımı ve düzenli bakımla debriyaj sertleşmesi ile karşılaşmayı en aza indirgemek mümkündür. Bu süreçte yetkili teknik servislerden destek alabilirsiniz.
Debriyaj yumuşaması da tıpkı sertliği gibi farklı sebeplere dayandırılabilir. En temel sebebi ise şanzıman yağının değişimidir. Araçtan araca değişen bu periyodu dikkate alarak yağın değiştirilmesi ile sorunun üstesinden gelinebilir.
Tıpkı diğer debriyaj sorunları gibi debriyaj titremesi sorunu da direkt olarak motor ve şanzıman sorunları sebebi ile yaşanabilmektedir. Başlıca debriyaj titremesi veya debriyaj silkelenmesi sebepleri:
Yanlış montaj.
Yazar : Çetaş Dijital