Sizin için uygun satış danışmanını arıyoruz
Loading...
BLOG
Çakar Lamba Hakkında Bilinmesi Gerekenler
Eklenme Tarihi:
01 Aralık 2023
Trafikte çokça görünmeye başlayan bu çakar lamba neyin nesidir? Kimler takabilir, ne anlama gelir, hangi durumlar da kullanılır gibi birçok soru insanların kafasında dolanıyor. Bu içerikte çakar lambaya dair en ince detayına kadar bir bilgilendirme yer alacak. Eğer siz de çakar lamba hakkında tam anlamı ile bir bilgi sahibi olmak istiyorsanız doğru yerdesiniz.
Birçok insan çakar lambanın sıradan bir aksesuar olduğunu düşünse de durum bundan oldukça farklı. Kişilerin bu lambanın anlamını, kimlere verildiğini, kimlerin veya hangi kurumların bu lambaları kullanabileceğini bilmesi hem trafiğin hem de kendi güvenlikleri için önemli. Günümüzde “avantaj” adı altında kullanılmakta olan bu lambaya dair detaylara gelin birlikte bakalım.
Çakar lamba ne demektir?
Çakar lambalar trafikte diğer araçların da fark edebileceği şekilde yanıp sönen ve ışık kuvveti yüksek olan lambalardır. Bu lambalar üzerinde bulunan aracın trafikte geçiş üstünlüğü olduğunu da ifade eder. Bu lambalarla beraber lambaların yanması sırasında da özel bir uyarı sesi çıkar, kornadan daha farklı olan bu ses ile acil bir durum olduğu ve yolun açılması gerektiği ifade edilmektedir.
Çakar lambalar kimi zaman yeterli olmadığı için bu lambalara ek olarak siren de kullanılmaktadır. Tüm arabaların duyacağı desibel seviyelerine çıkan bu sirenler tıpkı çakar lambalar gibi yolun açılması için çalıştırırlar. Genelde çakar lamba kullanımı ve siren kullanımı birlikte yapılır. Siren sesi tek bir şekilde olmamakla beraber farklı alternatifleri de bulunmaktadır.
Çakar lamba genel olarak kırmızı-mavi arasında saniyede bir değişen lambalardır. Bu lambalar aracın tepesine ek bir lamba olarak koyulabildiği gibi aracın ızgaralarına da yatay olarak monte edilebilmektedir. Lambayla beraber gelen özel uyarı sesi de yapıdan yapıya farklı şekilde monte edilmektedir.
Çakar lamba bazı noktalarda devlet otoritesini de temsil etmektedir. Acil durum ekiplerinin yanı sıra devlet büyüklerinin korumaları, özel kortejlerde görevli olan kamu personelleri, ülkemizi ziyarete gelen yabancı güvenlik görevlileri ve kafileler de Çakar bulunan araçlarla seyahat etmektedir. Bu noktada çakar lamba sadece acil durum değil aynı zamanda güvenlik protokolü için de kullanılmaktadır.
Çakar lamba ne işe yarar?
Çakar lamba başlı başına geçiş üstünlüğü alabilmek ve trafik kurallarının bazılarından muaf olabilmek için kullanılır. Bu lambayı kullanmak ise yasa kapsamında sadece belli kişilere ve bellik kurumlara hak olarak sunulmuştur. Bu kapsam ve sınıfların dışında trafikte üstünlük sağlamak için kullanan kişilere ise yüksek meblağlarda cezalar verilmektedir. Bu sebeple yetkiniz olmadıkça çakar kullanmayın ve yetkisiz şekilde çakar kullanarak sahtecilik yapan ve trafik güvenliğini tehlikeye atan kişileri de yetkililere bildirin. Çakar kullanımının sorumsuzca yapılması sebebi ile ölümlü kazalar ile dahi karşılaşılabilmektedir.
Çakal lamba ile ilgili belirtilmesi gereken bir diğer durumda bilindiği gibi özel devlet personellerini de sunulan bu lambaların bir uyarı unsuru olarak kullanılması, bir yetkinlik ifade etmesi ciddi bir sorumluluğun Olduğuna işaret eder. Görevli kişiler dahi bu lambaları kendi mevzuatlarında yer alan şartlar içerisinde kullanabilir. Görevli kişiler dahi Çakar kullanımında serbest değil yalnızca görev zamanı kullanabilir şekilde hareket eder.
Durum bu haldeyken sivil bir kişinin aracında Çakar lamba bulundurması göze hoş gelmediği gibi ayrıca bir dolandırma unsuru olarak da değerlendirilebilir. Kimi davalarda Çakar kullanımına bağlı olarak yüksek meblağlı farklı cezalar, sahtecilik ve benzeri suçlamalar ile karşılaşılabilir. Bu sebeple görevli olunmadıkça Çakar lambaların araca monte edilmemesi haricen de bulundurulmaması gerekir.
Çakar lambayı kimler kullanabilir?
Çakar lamba kullanımı kanunlar ile sınırlandırılmış bir kullanım olsa da genel kanı devlet görevlilerinin ve devlet büyüklerinin araçlarında çakal olduğu üzerinedir. Bu görüş kısmen doğru kısmen ise yanlıştır. Çakar kullanımı sadece ve sadece acil durum ve görev hâlinde bu sınıflar tarafından kullanılabilir bir ekipmandır.
Çakar lamba, çakar protokolü adı verilen bir protokol ile kullanımı sınırlandırılmıştır. 2019 yılında son olarak güncellenen bu protokol kapsamında çakar lamba kullanımı sadece Karayolları Trafik Kanunu 71. Madde ve Trafik Yönetmeliği 141. Madde içerilerindeki araçlara serbesttir. Tepe lambası kullanımı da yine bu sınırlarda yer alana araçlara serbesttir.
Karayolları Trafik Kanunu Madde 71 kapsamında geçiş üstünlüğüne sahip araçlar öncelik sırasıyla şunlardır:
a) Cankurtaran araçları, yaralı veya acil hasta taşıyan araçlar,
b) İtfaiye araçları, orman yangınlarıyla mücadele eden araçlar,
c) Hükümlü veya sanığı takip eden veya emniyet ve asayişi korumak için acele olay yerine giden zabıta araçları,
d) Bir trafik suçu işleyerek kaçan aracı takip eden veya trafik güvenliğini koruma veya trafik kazasına el koyma amacıyla olay veya kaza yerine gitmekte olan görevlilere ait araçlar,
e) Afet ve acil durum hâllerinde afet ve acil durum hizmetlerinde görevli bulunan araçlar,
f) Devletin yasama, yürütme ve yargı organlarının üst makamlarına ait olan araçlar,
g) Görev ve hizmet gerekleri veya güvenlik nedenleriyle geçiş üstünlüğüne sahip olduğu yönetmelikte belirlenen araçlar.
Bu liste dışarısında kalan ve resmi makamlardan izni olmayan araçlar için çakar sahibi olmak, trafikte kullanmak yasaktır. Tabi yasaklar da bununla sınırlı değil. Kimi durumlarda çakar kullanmak başlı başına cezalandırıldığı gibi sahtecilik suçu ile yapılması durumunda ceza tipi ve miktarı da oldukça ağırlaşabilmektedir. Bu sebeple izin sahibi olmaksızın kesinlikle çakar kullanılmamalıdır.
Çakar lamba nasıl alınır?
Öncelikle bilinmesi gerekir ki yukarıdaki kanunda belirlenen sınırlar içerisinde olmayan hiçbir araç çakar takma vasfına sahip olamaz. Eğer şartlar dahilinde değilseniz her nereye başvurursanız başvurun tarafınıza bunun izni verilmeyecektir, verilmesi halinde de kanuna aykırı işlem yapmaktan hem size hem de bunu gerçekleştiren memura ağır cezalarla sonuçlanabilecek soruşturmalar başlatılabilir. Bu sebeple çakar lamba almadan önce bu vasıflara sahip olduğunuzdan emin olmalısınız.
Çakar lambalı araçlar direkt olarak Karayolu Güvenliği Stratejisi Eylem Planı içerisinde yer alan araçlardır. Bu araçlara trafik kanunları kapsamında gerekli olduğu durumlar içerisinde kullanılmak üzere bazı haklar tanınmış ve bunların suistimal edilmemesi için de yine kanunlarla sınırlar çizilmiştir. Bu kapsamda hareket edilmemesi durumunda gerekli olmadığı durumlarda kullanılması “görevli” kişiler tarafından dahi gerçekleşse yine de ceza unsuru olacaktır. Çakarlı lambalar basitçe “acil durum” ve “asayiş” otoritelerini temsil ettiği için bunun kullanılmaması için de caydırıcı cezalar yönetmeliklerle belirlenmiştir.
Tüm bunların dışında kanun dışında olsa da araç parçası temin eden yerlerde Çakar lamba sistemleri bulunabilmektedir. Fakat yine altını çizmek gerekli ki bu lambaları aracınızda bulundurmak, araca monte ettirmek, trafikte monte ettirdiğiniz bu sistemi kullanmak cezai yaptırım unsurudur. Hiçbir polis görevlisi de yetkisiz çakar kullanımına müsaade etmeyecektir. Kimi durumlarda aracın bağlandığına dahi şahit olunmuştur.
Çakar lamba kullanırken nelere dikkat etmek gerekir?
Araçlarında çakar lamba bulunduran resmi görevli ve sorumluların dikkat etmesi gereken yegane durum çakarların ve sirenin sadece gerekli durumlarda kullanmalarıdır. Aksi durumlarda avantaj sağlamak adına bunun yapılması görevi kötüye kullanmak olarak nitelendirilmektedir. Bu durum kurumdan kuruma değişen yönetmelik cezalarını da beraberinde getirir.
Son yayınlanan genelgelerde çokça rahatsız olunan çakar durumu ile alakalı düzenlemeler yapılmış olup çakar kullanımında sınırlandırılmalar getirilmiştir. Kamuda ve mahalli idarelerde de unvan sahibi kişilerin kullandığı gözlemlenen çakar lambaları devletin en üst protokolü kullanabilmektedir. Mahalli ve kamuda yönetici olan kişilerin çakar lambalı araç kullanımı yasaklanmıştır.
Tüm bunlara ek olarak çakar kullanımının sürekli hale gelmesi de yasaktır. Görevli kimselerin sadece görev süreleri içerisinde ve gerekli süre boyunca çakar ve siren kullanarak trafikte geçiş üstünlüğü sağlayabileceği yönetmelikçe belirlenmiştir. Bu bir hak değil görev sebepli zorunluluk olduğu için de en az 150 metre önce kullanılmaya başlaması gerekmektedir. Resmi görevliler anında çakarı açıp rastgele bir biçimde acil durum olmaksızın yolculuk edemez, geçiş üstünlüğünden yararlanamaz.
Çakar lamba kullanmanın yasak olduğu durumlar nelerdir?
Önceki bölümlerde de değinildiği gibi kanun nezdinde belirlenen kıstaslara sahip olmamak ve acil durumlarda ya da görev kapsamı dışında kullanmak çakar kullanmanın yasak olduğu durumlardır. Bunların dışında yer alan kıstaslara sahip araçlar görev ve zorunluluk durumunda çakar ve siren kullanabilir. Diğer araçlarda çakar sistemini kullanmak, çakara sahip olmak, yüksek sesli korna veya siren gibi yapıları kullanmak, sahip olmak cezai işlem uygulanan kabahatlerdir.
Tüm bunlara ek olarak çakar lamba kullanımı çeşitli durumlarda farklı ceza yaptırımlarına da yol açabilir. Bunun temel sebebi kimi durumlarda çakar lambanın caydırıcı ve korkutucu unsur olarak kullanılması sahtecilik kapsamına girebilir. Buna maruz kalan kişilerin şikayet etmesi ve kullanan kişilerden şikayetçi olması durumunda durum farklı yerlere de gidebilmektedir.
Çakar lamba kullanmanın cezası nedir?
Kanun kapsamında belirtilen şartlarda olmayan araçlarda çakar tespit edilmesi durumunda cezai yaptırım uygulanır. 2023 yılı çakar kullanma cezası 4 bin 64 Türk lirası. Bunun yanı sıra siren takma ve kullanma cezası da yine 4 bin 64 Türk lirasıdır. Mevzuat kapsamında bu bedeller her sene yıl değişmekte. Cezaların senelik değişimine baktığımızda görüleceği üzere bu sene de ilgili cezalar yine artacak demek yanlış olmaz.
Yetki dışı siren kullanımı sebebi ile cezalandırılan sürücüler ceza miktarı olarak 4.064 TL’nin tamamını ödemekten kurtulabilirler. Tüm trafik cezalarında olduğu gibi ceza kesildikten sonraki 15 gün içerisinde cezanın ödenmesi durumunda %25 indirim uygulanmaktadır. Eğer ceza ilk 15 gün içerisinde ödenirse ceza miktarı 4.064 TL yerine 3.048 TL olacaktır.
Tarafınıza trafik cezası yazılan trafik cezasını ise birçok kanaldan ödeyebilirsiniz. Başlıca öne çıkan kanal ise e-devlet denebilir. turkiye.gov.tr adresine giderek giriş yapmanın ardından Gelir İdaresi Başkanlığı kısmındaki Trafik Para Cezası Borcu Sorgulama ve Ödeme kısmına giderek ödeme yapabilirsiniz. Buna ek olarak diğer trafik cezaları da bu sayfada sorgulanabiliyor. Tüm trafik cezaları bu sayfa sorgulanıp ödenebilmektedir.
E-devlet dışında anlaşmalı bankalardan, Gelir İdaresi Başkanlığı web sitesindeki Dijital Ödeme Noktası uygulamasından, Emniyet Genel Müdürlüğü tarafından sunulan online işlemler sayfasından ceza sorgulama ve ödeme işlemlerinizi yapabilirsiniz.
Çakar lamba ve siren kullanmanın cezası kimi zaman farklı olabilir. Eğer bir dizi suç veyahut da sahtecilik üzerine çakar lamba ve siren kullanımı fark edilirse bu durum trafik cezası olmaktan çıkıp mahkemelerce belirlenecek cezalar peşi sıra gelebilir. Bu sebeple yalnızca para cezasıyla durumdan kurtulabileceği düşünülmemelidir.
Final olarak şunu söylemek gerekli ki yetkisi olmayan kimsenin aracında Çakar bulundurmaması gerekir. Bu lamba sadece görevli kişilere görev ve acil durumlarda kullanılması için devlet tarafından sağlanmıştır. Bunun dışında kalacak kişiler yakalanmaları halinde cezai yaptırımlarla karşılaşabilirler. Bu sebeple görevli olmayan kimsenin Çakar lamba bulundurmaması gerektiğini belirtmekte fayda var.
Yazar : Çetaş
Arkadan İtişli Araç Ne Demektir?
Araçlarda sürekli olarak duyduğumuz arkadan itiş ve dört tekerden çekiş gibi kavramlardan birine bu içerikte detaylandırma yapılmıştır. Bu içerikte arkadan itişli araç ne demektir, alırken nelere dikkat etmek gerekir ne gibi özellikleri bulunur de...
Ekleme Tarihi:
19.10.2023
Coilover Nedir? Ne İşe Yarar?
Coilover, araç tutkunlarının heyecanını ve merakını tetikleyen bir sürüş konseptidir. Bu teknoloji, adrenalin tutkunları için adeta bir heyecan kaynağıdır. Otomobilin süspansiyon sistemine entegre edilen bu özel yapı hakkında daha fazla detayı içe...
Ekleme Tarihi:
19.10.2023
